Als jij hoog sensitief bent is er een grote kans dat je kinderen dat ook zijn. Maar ook als ze minder sensitief zijn, is het voor jou als hsp* een kunst je eigen behoeften aan rust en harmonie te combineren met het ouderschap.
Wil je je kind de ruimte en liefde geven waarvan je voelt dat het het nodig heeft, maar zit je regelmatig zelf met een lege accu? Veel hsp’s* zijn erg zorgzaam en serieus en willen het liefst het kind alles geven wat ze hebben. Geldt dat ook voor jou? Bedenk dan dat je dat nooit vol kunt houden, je kunt eenvoudigweg niet altijd het belang van je kind voor laten gaan. Het is niet goed voor jou. Het is ook niet goed voor je kind. Je eigen grenzen en behoeften mogen er ook zijn en het is de kunst een middenweg te vinden voor jullie samen. Een kind leert het meest van de voorbeelden in zijn of haar leven. Heb jij respect voor jezelf en je gevoeligheid en zorg je goed voor jezelf, dan geef je dat door aan je kind.
Je eigen gevoeligheid kun je ook positief in het ouderschap inzetten: je hebt een goede antenne voor wat je kind nodig heeft. Het geeft je een instrument om een diepe en hechte band met je kind op te bouwen omdat je het zo goed kunt aanvoelen. Maar laat het wel geleidelijk aan los.
Intuïtieve verbinding met je kind
Als een kind net geboren is, is het op een intuïtieve manier aan de ouders gebonden en dit blijft gedurende een paar jaar zo. Vooral moeder en kind vormen in het begin als het ware een geheel. Het kind reageert op de stemmingen van de moeder, en andersom. Geleidelijk zullen kinderen meer los van je komen en worden jullie ook in de beleving van je kind steeds meer aparte (begrensde) personen. Bij sensitieve kinderen blijft die band vaak langer en intenser behouden omdat jullie beiden op een diep niveau op dezelfde golflengte zitten. Tenminste, als er sprake is van een veilige hechting (kind voelt zich veilig en geborgen bij zijn/haar ouders).
Tijdens de eerste twee decennia van het leven van je kind is een van de taken die je hebt, je kind los te laten wanneer het kan en te ondersteunen wanneer het het nodig heeft. Het gaat om de juiste balans tussen verantwoording leren nemen voor de eigen keuzes en gedrag, en de onvoorwaardelijke liefde en de ruimte te geven om zijn/haar grenzen te zoeken. Je leert je kind op eigen benen te staan, de eigen kracht te ontdekken en een eigen plek in de wereld te vinden. Als dit proces vordert, wordt de band minder intuïtief en meer gebaseerd op wederzijds respect voor elkaars eigenheid en ruimte.
Liefdevol maar begrensd**
Als hoog sensitieve ouder ben je meestal een verantwoordelijke en serieuze ouder: je wilt het beste voor je kind en probeert het bewust op te voeden. Maar je wilt ook je kind voor pijn en verdriet behoeden en beschermen in zijn kwetsbaarheid. En dat is goed, daar ben je voor. Maar binnen grenzen. Je kind leert van positieve èn negatieve ervaringen en zal dus ook minder leuke dingen moeten beleven. Je kind moet ervaringen opdoen om zichzelf en de wereld te leren kennen. Geef je kind hiervoor de ruimte maar ben er altijd om op de achtergrond de veilige en liefdevolle thuisbasis te vormen. Luister naar hem/haar en praat over wat het ervaart, neem het serieus. Heb vertrouwen in je kind dat het uiteindelijk zelf wel zal beseffen wat wel en niet past.
Het sensitieve kind (hsk***)
Hsk’s hebben een grote behoefte aan liefdevolle aandacht, d.w.z. aandacht die vanuit het hart gegeven wordt. Ze hebben extra behoefte aan een veilige en geborgen thuisbasis waar vanuit ze de voor hen overweldigende wereld ingaan. Het opvoeden van een hsk vergt soms heel wat creativiteit en doorzettingsvermogen van de ouders omdat veel dingen niet vanzelf gaan. Dagelijks ben je in de weer om overprikkeling te voorkomen, te reguleren of je kind te troosten. Soms vraag je je af hoe hsk’s ooit gelukkig kunnen worden in deze maatschappij. Is de liefde en veiligheid echter aanwezig, dan komen ze meestal wel op hun pootjes terecht. Heb vertrouwen in hen en geduld. Hoe dan ook, ze geven je ook heel veel liefde en vreugde terug. Het zijn vaak heel bijzondere en fijne kinderen om te hebben!
Zorg ook voor jezelf
Als hsp* en ouder moet je ook goed voor jezelf blijven zorgen. Jouw behoefte aan rust zijn belangrijk genoeg om rekening mee te houden. Ten dele kun je wennen aan meer prikkels en minder rust maar op de lange duur is dat niet vol te houden. Chronische vermoeidheid en overprikkeling veroorzaakt dat je nog minder kunt hebben. En dan daalt de stemming van je hele gezin. Je kind reageert meestal door extra aandacht te vragen waardoor je nog minder toe komt aan rust. Probeer dit praktisch op te lossen. Vooral moeders hebben de neiging hun eigen behoeften te negeren. Vaak zul je wel moeten maar vergeet niet dat je ook maar een mens bent. Je zult in de praktijk moeten schipperen tussen jouw behoeften en die van je kind. Als je dit in alle openheid doet, leert je kind omgaan met sensitiviteit, respectvol om te gaan met de eigen ruimte en behoeftes van andere personen en dus ook van zichzelf. Want uiteindelijk vorm je als ouder het grootste voorbeeld.
De rol van de minder gevoelige ouder
Veel hsp’s hebben een minder gevoelige partner en bij de opvoeding van de kinderen, komen deze verschillen tot uiting. Als niet hsp-ouder van een hoog sensitief kind voel je je soms buitengesloten omdat het je niet lukt zo’n zelfde contact met je kind te krijgen. Je hebt misschien de neiging om alles dan ook maar aan je partner over te laten, zeker als die het ook al vanzelf naar zich toetrekt (meestal de moeder). Jij bent echter net zo belangrijk (misschien zelfs belangrijker) voor je kind. Van jou kan het leren hoe het is in de wereld van de minder sensitieve mensen. Tegen jou zal een kind zich verbaal duidelijker moeten uitdrukken, een vaardigheid die nodig is in het verdere leven. Met jou kan het dingen ondernemen die je partner wellicht te druk of te eng vindt. Ook leert het dat hoog sensitieve en minder sensitieve mensen ook prima relaties met elkaar kunnen aangaan en hoe dat in de praktijk gaat. Omdat jij vaak steviger in je schoenen staat, ben jij vaak de rots in de branding als er een storm van overprikkeling door het huis waart. Jij hebt een belangrijke rol in de bescherming van je kind tegen de grote buitenwereld waar je sensitieve partner ook moeite mee heeft. Kortom, jij bent als ouder ook hard nodig !
*hsp: Hoog Senstief Persoon.
**begrenzen: grenzen kennen, stellen en bewaken.
***hsk: Hoog Sensitief Kind